Nguyễn Đình Thi và bố tôi – nhà văn Nguyễn Huy Tưởng

Nguyễn Huy Thắng

Hẹn gặp lại trên sân khấu trên kệ sách-Bác Thi viết những cuốn sách mà chúng tôi say mê đọc, và những kịch bản của Bác là những gì chúng tôi thích xem. Nhưng đây không chỉ là cuộc gặp gỡ trên trang nhật ký của cha tôi. Trong nhật ký của cha tôi – nhà văn Nguyễn Huy Tưởng (Nguyễn Huy Tưởng) – cái tên Nguyễn Đình Thi bắt đầu từ năm 1943 và có từ đó cho đến nay. Đôi khi anh viết cẩn thận, đôi khi chỉ vài dòng, nhưng luôn luôn với một giọng nói quen thuộc.

Năm 2006, NXB Thanh Niên đã xuất bản cuốn nhật ký hoàn chỉnh của bố tôi. Với tư cách là tổng biên tập của cuốn sách này, tôi có trách nhiệm trình bày một văn bản chân thực và khách quan trong suy nghĩ của người viết. Ngay cả khi có bất đồng giữa hai người, cha tôi đã viết về Ruan Dingxi. Chẳng hạn, trong thời kỳ nhân văn, bố tôi đã rất bức xúc vì hai người không thống nhất được vị trí dẫn đến tình bạn tan vỡ: “Không gì đau khổ hơn khi có bạn bè của mình yếu hơn Thị, gần như không thể với nhau. Sử dụng. Chờ những lời bình trái ngược. Lạnh lùng. Thi nhìn khinh mà cho rằng mình là thi đúng ”(Nhật ký ngày 12-9-1956).

Một thời gian sau, một đài phát thanh nước ngoài phỏng vấn tôi đã trả lời tôi, trong đó có một câu nói riêng về mối quan hệ giữa cha tôi và nhà văn Nguyễn Đình Thi. Tôi trả lời rằng trong đời người ta đôi khi không có thiện cảm với nhau. Đó là điều bình thường, điều quan trọng là cốt lõi còn lại. Trong cuốn nhật ký, ấn tượng nhất của bác Thi có lẽ là câu này, bác viết từ kháng chiến, đi đường xa về đến cơ quan, rồi chúng tôi được biết bác nhập ngũ: Bác Thi nhớ lắm ”(Nhật ký 1953 Ngày 1 tháng 2 năm 2010). Trong rất nhiều ấn tượng, tại sao bạn của bố Nguyễn Đình Thi lại biến mất khiến tôi choáng váng và nhắc về điều này, tôi vẫn không thể giải thích được. Nhưng đó là sự thật. ..

Nhà văn Nguyễn Đình Thi (trái) và nhà văn Nguyễn Huy Tưởng tại7847; Bạn sau cách mạng ở Hà Nội. Ảnh tư liệu.

Bố tôi có thể bị sốc khi gặp bác Thi lần đầu tiên vào ngày 24/7/1944, như lời bác viết trong nhật ký: “Cụ Nguyễn Đình Thi còn trẻ, thở khỏe mạnh Tự tin, đến tìm Nguyễn chơi với hổ là “tôi không quan tâm.” Lúc đó, nhà văn Ruan Dingxi (tương lai) mới 20 tuổi và bố anh 32. Một năm sau, bố anh và chú Tập được cử đi đại diện cho văn hóa cứu quốc để hỗ trợ một năm. Sau đó, phong trào toàn quốc kháng chiến bùng nổ, cha tôi và nhà văn Ruan Dingxi được công đoàn ủy nhiệm đưa văn nghệ sĩ lên chiến khu tham gia kháng chiến. Giữa hai cha con tôi nhận ra ánh mắt tự tin của bác Thi ẩn sau một tâm hồn nhạy cảm và nhiều trắc trở. Trước hết. Trọng tâm là sáng tác cá nhân, như cha tôi đã nêu trong bài Văn nghệ sĩ thời Kháng chiến ở Việt Nam: Biết mình khổ nhiều, vất vả Lú đứng dậy ngồi dự thi. (… .) Nó vừa đánh nhau, nó ngồi hút thuốc lào, nó vừa nhai kẹo vừng, nó nằm ngửa, nhìn lên mái nhà rợp bóng cây Có phải mái lá? Nó nằm Trên bụng, đầu anh im lặng, chỉ thấy một mớ tóc. Lông mày rậm, râu tàn nhang, tóc rối rủ xuống tai. Có thể anh là một thiền sư, có tổ chim trên tóc, Đúng hơn là Ruan Dingfa. Đột nhiên anh ấy đứng lên và đọc thơ. Anh ấy đi ra vào nhà và hát.

Tôi không biết thể loại văn học mà anh ấy chọn để đi thi. Tôi chỉ biết rằng điều đó sẽ gây tổn hại rất nhiều. Âm nhạc, viết tự chọn, truyện ngắn, truyện dài Tiểu thuyết, nhảy nhót trên đầu; từng này bóng ma đều đòi chia sẻ.

Đêm nay, không, trời tối quá, trời gần sáng, ánh sáng nước Mỹ lặng lẽ lan tỏa dưới mưa như núi. , Lông mày rậm, râu viết trên bàn Thi bia Việt Nam có một tác phẩm của ông Đây là tập thơ ”(Văn nghệ số 2 năm 1948).

Kết luận của đoạn trước dường như cũng thông báo một hướng tập trung hơn, vàSự sáng tạo của Bác Thi đầu Kháng chiến. Ngay sau đó, ông đã thiết lập một giọng điệu thơ của riêng mình, hay một thương hiệu mà chúng ta thường nói ngày nay: “Thơ không có nhịp điệu”. Vào mùa thu năm 1948, tại Hội nghị và Tranh luận Nghệ thuật Việt Nam – Bắc Phi, toàn bộ hội nghị đều dành cho vấn đề này. Cuộc tranh luận được tiến hành một cách vô cùng thú vị, với nhiều ý kiến ​​phản biện và phản biện. Như lời nhà thơ Xuân Dịu: “Tôi không đồng ý với hình thức và nội dung toàn bộ bài thơ của ông Tập.” Trong không khí của buổi gặp gỡ, tác giả Nguyễn Đình Thi chân thành nói: “Tôi đồng ý với hầu hết các nhà phê bình. Nhưng về thơ, đây là công trình nghiên cứu nghiêm túc nhất của tôi, đồng thời cũng là công trình nghiên cứu rất đau đớn của tôi (mặc dù nó rất thú vị) “. Về phần bố anh, anh không chỉ nhận xét về bài thơ mà quan trọng nhất là đời sống nội tâm của anh cũng khó như anh: “Tôi luôn nhìn anh Dĩ. Đi họp thì anh bướng bỉnh, ở nhà thì cô đơn. Anh không giấu giếm tình cảm của mình với bạn: “Giữa tôi và Thi có sự đồng lõa, vì tôi cũng thích thơ không vần. Thế là anh Thi bị tấn công, tôi thấy tôi cũng bị tấn công, tôi khen anh Thi và được tôi khen. Dù thế nào, anh cũng thấy cần phải chỉ ra tài năng nhỏ bé của bạn, vì anh vẫn quen ai trong nghề viết văn, quan niệm sáng tác là: “Thơ anh như viên ngọc sáng, không phải dòng suối. Để người ta đi… Anh Thi chỉ thành công khi không phải lưu diễn một mình mà khi thể hiện được tiếng nói của đám đông ở khoảng cách gần hơn với khán giả ”.

Đây là cha tôi và Ruan Dingxi. Chú tôi và bố tôi ở đâu? Năm 1946, bố tôi xuất bản cuốn sách đầu tiên “Kịch Sơn” dưới chế độ mới. “Tiêu đề” trang trọng của bộ phim ở đầu cuốn sách là Ruan Dingxi. Có lẽ nhận xét về các tác phẩm vẫn còn rất dè dặt-dễ hiểu: sách mới, bạn ở cùng văn hóa cứu thế, phóng đại, và mang tiếng chết! -Nhưng n & # 7895; Tôi đồng ý với niềm tin của tác giả, điều này rất cảm động: “Baxon là bước đầu tiên, khám phá và trải nghiệm” và “việc khám phá Ruan Huitong đã củng cố niềm tin chung của chúng tôi và nhiều người ở cùng hoàn cảnh như chúng tôi. “Sau thành công của cha Bassoon, trong Chiến tranh chống Pháp, cha tôi đã viết tác phẩm“ Người bị lãng quên ”. Chúng tôi không biết nhà văn Nguyễn Đình Thi đã làm gì với cha tôi, có những lời sau đây trong “Lời tác giả” ở cuối sách: “… đặc biệt là Nguyễn Đình Thi, Đoàn Phú Tứ ), đưa ra nhiều ý kiến ​​về cấu trúc, bố cục, phân tích tâm lý nhân vật. Nhìn chung, những phần non nớt đều được nhào nặn dưới bàn tay của người sáng tác. ” Không, tôi không nghĩ bạn chỉ khiêm tốn khiêm tốn; đây là một sự tôn vinh thực sự cho những nhận xét về công việc của anh ấy.

Tương tự, bố cũng sẽ bàn với nhà thơ Nguyễn Đình Thi trong bài Lũy Hoa. Khoảng giữa năm 1959, bố tôi từ Điện Biên về nước và viết tiểu thuyết. Bốn năm sau, anh bắt tay vào viết kịch bản cho bộ phim Bảo vệ thủ đô (phim Lũy Hoa). Nhật ký của cha tôi nói rằng ông chỉ quyết định viết một lá thư sau khi nhận được lời nhận xét có lợi từ chú Tín. Ông nhớ lại: “Trong mọi trường hợp, ý tưởng giúp tôi thường là từ Ruan Dingxi” (ngày 27 tháng 4 năm 1959).

Ngày 25 tháng 7 năm 1960, cha tôi qua đời. Chính thức do Tổng thư ký Hội Nhà văn Việt Nam Nguyễn Đình Thik đứng ra tổ chức, ông vừa là Trưởng ban tổ chức lễ tang vừa là người đọc điếu văn. Tín: “Tôi chưa bao giờ khoe khoang. Tôi hiểu sâu sắc sứ mệnh của một nhà văn và trách nhiệm nghề nghiệp của một nhà văn. Đây là sự nghiệp hun đúc tâm hồn nhưng cũng có thể hủy hoại tâm hồn con người. Vì vậy, tôi viết về mọi ý tưởng, từng dòng chữ Trung thực. Đôi khi bạn có thể mắc sai lầm, nhưng bạn sẽ không bao giờ sử dụng bút & #7901; Làm ơn nói dối.

Không cần phải nói, mất cha là một mất mát không gì bù đắp được đối với gia đình chúng tôi. Lúc đó, mẹ tôi chưa có việc làm, trong số sáu người chúng tôi, chị lớn nhất là người nước ngoài đang học đại học, chị thứ hai chưa có bằng cấp 3. Sở dĩ chúng tôi sống được qua những ngày tháng khó khăn này là vì hội nhà văn đã quan tâm giúp đỡ, còn đối với gia đình chúng tôi, hội nhà văn gần như đồng nghĩa với bác Thi. Chú Tín đã cho phép mẹ tôi làm việc trong hiệp hội và chịu trách nhiệm giải quyết các thủ tục giúp chúng tôi đảm bảo sự sống còn của bố tôi, đặc biệt là từ khi chú xuất bản những bản thảo chưa xuất bản cùng với các nhà văn khác của bố. Trong đó có cuốn tiểu thuyết Sống mãi với Thủ đô! …

Tôi sẽ không đi sâu vào những chi tiết này vì chúng ít nhiều mang tính riêng tư. Ý tôi là không chỉ lúc này, mà nhà văn Nguyễn Đình Thi đời đời nhớ đến cha tôi. Đầu tháng 5/1992, báo Văn nghệ tổ chức lễ kỷ niệm 80 năm ngày khai sinh loài người. Nhiều nghệ sĩ và bạn bè của cha tôi như nữ ca sĩ Song Kim, nhạc sĩ Nguyễn Xuân Khoát, Văn Cao, nhà ngoại giao Lưu Văn Lợi, nhà văn, nhà thơ Nguyễn Xuân Sanh, Kim Lân, Phạm Hổ, Vũ Tú Nam, Hữu Thỉnh. .. Và tất nhiên là nhà văn Nguyễn Đình Thi. Nhiều người nói về nhiều khía cạnh, chủ yếu là trí nhớ âm nhạc. Nhà văn Nguyễn Đình Thi đặc biệt quan tâm đến những vấn đề khác. Như phóng viên đã ghi lại, ông nói: “Tôi muốn nhắc lại những kỷ niệm của ông Tường khi còn là một nhân viên xã hội, khi nền văn hóa cứu quốc bị đàn áp, ông Tường là một người ngoan cường và ông đã dừng lại sau Cách mạng Tháng Tám. Anh Tường giao cho anh Tường nhiều việc quan trọng, những kỷ niệm của anh, nhất là quãng thời gian hoạt động cách mạng trước 45 tuổi, đối với tôi dường như không đúng, như lời bác Thi mong đợi “Sẽ còn nhiều Để sửa nội dung không đạt yêu cầu “, sau này tôi nhận thấy & # 432Có nhiều nhấn mạnh hơn về điều này. Hàng loạt hồi ký, tiểu luận ngày càng thể hiện rõ vai trò quan trọng của ông cha trong việc thiết lập một nền văn hóa mới độc lập, dân chủ và tiến bộ. Đó là một chuyện trên giấy, nhưng việc xử lý thực tế là một việc khác. Vừa qua, nhân kỷ niệm 60 năm thành lập Hội Mỹ nghệ Việt Nam, tôi được gặp lại nhiều họa sĩ lão thành và gia đình nghệ sĩ. Tất cả những huân chương cao quý như Huân chương Độc lập, Huân chương Hồ Chí Minh đều có tác dụng với nhiều người, kể cả sau khi cha tôi được tặng thưởng. Tình hình cũng vậy, cách đây vài năm, nhà nước đã có chính sách hỗ trợ nhà đất cho những người có công với cách mạng. Do trách nhiệm với gia đình, tôi đã đến cơ quan chức năng để tra hỏi về trường hợp của bố tôi. Trong một tổ chức, có người hỏi bố tôi về quyết định công nhận ông là người cách mạng. Tôi nói bố tôi mất đã lâu, chưa có chủ trương quyết định công nhận lão thành cách mạng. Tuy nhiên, nếu bạn muốn, tôi có thể cung cấp rất nhiều thông tin về công việc của cha tôi trong lĩnh vực văn hóa cứu trợ quốc gia trước 45 tuổi hoặc thậm chí 43 tuổi (trong đầu tôi, ngay lập tức tôi nghĩ đến những lời ông đánh giá). Đại diện cơ quan công quyền nói ngay: “Tôi biết, tôi biết những người bảo vệ quyền lợi trước cách mạng. Nhưng về nguyên tắc thì phải có quyết định, anh ạ”. … Tôi: “Ừ thì ủng hộ”. (Giá như bây giờ tôi nói: “Vâng, đó là một ý kiến ​​hay!”)

(Nguồn: Văn Nghệ)